1. หลักการวิเคราะห์องค์ประกอบเรื่องสั้น
เรื่องสั้น คือ งานเขียนที่แต่งขึ้นเป็นเรื่อง มีขนาดสั้น และไม่ซับซ้อนเหมือนงานเขียนประเภทนวนิยาย แต่ก็ไม่ใช่นวนิยายขนาดสั้น หรือการย่อนวนิยายให้สั้นลง
2. การพิจารณาแนวคิดสำคัญของเรื่องสั้น
1) ชื่อเรื่อง นับเป็นจุดชี้แนะหัวใจของเรื่องสั้น
2) พิจารณาจากข้อขัดแย้งของเรื่อง
3) สรุปสาระสำคัญ โดยการตอบคำถามให้ได้ว่า ใคร ทำอะไร ที่ไหน อย่างไร และทำไม
4) ภูมิหลัง การมีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับสังคมและเหตุการณ์ในเรื่องจะช่วยให้เข้าใจเรื่องสั้นนั้นได้ดียิ่งขึ้น
5) น้ำเสียงหรือหางเสียงของผู้แต่ง บางครั้งผู้แต่งไม่ได้นำเสนออย่างตรงไปตรงมา
3. องค์ประกอบของเรื่องสั้น
1) แนวคิดหรือแก่นเรื่อง (Theme) คือสาระสำคัญที่ผู้เขียนตั้งใจจะบอกแก่ผู้อ่าน เป็นแนวคิดหลักเพียงแนวคิดเดียวของเรื่อง ผู้เขียนอาจจะบอกแนวคิดตรง ๆ โดยผ่าน “ปาก” ของตัวละครตัวใดตัวหนึ่งในเรื่อง
2) โครงเรื่อง (Plot) คือเค้าโครงของการดำเนินเรื่องที่ผู้ประพันธ์กำหนดขึ้น
3) ตัวละคร (Characters) และบทสนทนา (Dialoque)
4) ฉาก (Setting) คือ สถานที่ เวลา และสิ่งแวดล้อมทางสังคมที่เหตุการณ์ในเรื่องนั้น ๆ เกิดขึ้น
1. ใช้คำถาม
2. สังเกตพฤติกรรม