สาระสำคัญ/ความคิดรวมยอด

    1. ความหมายของการอภิปราย

         คือ การที่บุคคลคณะหนึ่งซึ่งมีความรู้และความสนใจในด้านต่าง ๆ มาร่วมกันพูดเสนอความรู้ความคิดเห็นที่มีสารประโยชน์บนเวที และเปิดโอกาสให้ผู้ฟังร่วมแสดงความคิดเห็นหรือซักถามในตอนท้าย ทำให้เกิดการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ซึ่งกันและกันจนกระทั่งหาข้อยุติ เพื่อตัดสินใจแก้ปัญหาหรือสรุปผลในเรื่องนั้นได้

    2. จุดมุ่งหมายของการอภิปราย

          1) เพื่อให้คนกลุ่มหนึ่งได้มีโอกาสร่วมแสดงความคิดเห็นแลกเปลี่ยนทัศนะกันอย่างมีเหตุผล

          2) เพื่อค้นหาข้อเท็จจริงเกี่ยวกับปัญหาที่นำมาอภิปราย

          3) เพื่อแลกเปลี่ยนความรู้ ความคิด และเหตุผลในเรื่องที่อภิปราย

          4) เพื่อหาข้อยุติ ข้อวินิจฉัยในเรื่องนั้น ๆ

          5) เพื่อเผยแพร่ความรู้ ข้อเสนอแนะที่เกิดจากการอภิปรายสู่สาธารณชน

    3. ประเภทของการอภิปราย

          1) การอภิปรายเป็นคณะ ประกอบด้วยผู้คณะอภิปราย 2 – 5 คน เป็นผู้เชี่ยวชาญเรื่องที่อภิปราย                 

          2) การอภิปรายแบบปาฐกถาหมู่ ประกอบด้วยคณะผู้บรรยาย 2 – 5 คน มีผู้ดำเนินการอภิปราย ผู้ร่วมอภิปรายแต่ละคนพูดเฉพาะส่วนที่ได้รับมอบหมาย บรรยากาศเป็นวิชาจริงจังมากกว่า

          3) การอภิปรายซักถาม เป็นรูปแบบที่ปรับปรุงมาจากการอภิปรายเป็นคณะ ผู้อภิปรายมี 2 กลุ่ม กลุ่มหนึ่งเป็นวิทยากร 2 – 4 คน อีกกลุ่มหนึ่งเป็นตัวแทนผู้ฟัง 2 – 4 คน นั่งหันหน้าหากัน มีผู้ดำเนินการอภิปรายอยู่ตรงกลาง เมื่อเป็นการอภิปรายแล้ว เปิดโอกาสให้ตัวแทนผู้ฟัง และผู้ฟังซักถาม วิทยากรเป็นฝ่ายตอบ

          5) การเปิดอภิปรายทั่วไป เป็นการอภิปรายที่ผู้ฟังมีส่วนร่วมอภิปราย อาจเป็นการตั้งกระทู้ถามในเรื่องที่สงสัย กล่าวสนับสนุน กล่าวขัดแย้ง กล่าวประนีประนอม หรือตั้งข้อสังเกตแสดงความคิดเห็นได้ตั้งแต่เริ่มต้น จนถึงการอภิปรายเสร็จสิ้น

    5. บทบาทผู้ดำเนินการอภิปราย

    ผู้นำการอภิปราย

          1) ประสานงาน นัดหมายผู้อภิปราย วางแผนล่วงหน้า แจ้งกำหนดการ จุดประสงค์ โครงเรื่อง เนื้อหา            

               วิธีอภิปราย สถานที่ เวลา และอื่น ๆ

          2) กล่าวนำการอภิปราย บอกสาเหตุที่นำเรื่องนี้มาอภิปราย ความหมายขอบเขตของเรื่องใช้เวลา

              เท่าใด รอบแรกผู้อภิปรายพูดคนละกี่นาที รอบสองกี่นาที ผู้ฟังมีเวลาซักถามกี่นาที ฯลฯ

          3) กล่าวแนะนำผู้ร่วมอภิปรายตามลำดับ ชื่อ ตำแหน่ง ความสามารถ แนะนำตนเองเป็นคนสุดท้าย          

              บอกเฉพาะชื่อและนามสกุล

          4) กล่าวนำประเด็นที่จะอภิปรายเพื่อให้ผู้ฟังและผู้ร่วมอภิปรายเข้าใจตรงกัน

          5) เชิญผู้ร่วมอภิปรายแสดงความคิดเห็น ผู้ดำเนินการอภิปรายบันทึกประเด็นสำคัญไว้สรุปและ

              เชื่อมโยงให้ผู้ร่วมอภิปรายคนถัดไปสามารถพูดต่อได้จนครบทุกคน

          6) ช่วยสร้างบรรยากาศที่เป็นมิตร แก้ปัญหาเฉพาะหน้าตลอดการอภิปราย

          7) สรุปท้ายอภิปราย เชิญผู้ฟังซักถามกล่าวสรุป ขอบคุณและปิดอภิปราย

      ผู้ร่วมอภิปราย

          1) ศึกษาเรื่องและจุดมุ่งหมายในการอภิปราย

          2) ปรึกษาและวางแผนการอภิปรายร่วมกันระหว่างผู้ร่วมอภิปราย

          3) เตรียมค้นคว้าข้อมูล เขียนโครงร่างการพูดล่วงหน้า

          4) เตรียมสื่อ โสตทัศนูปกรณ์ล่วงหน้า

          5) ใช้เวลาพูดให้เหมาะสม ตรงประเด็น ภาษาสุภาพ บรรยากาศเป็นมิตร แทรกอารมณ์ขัน

          6) ขณะที่ผู้อภิปรายอื่นพูดตั้งใจฟังตลอด เพื่อเชื่อมโยงเนื้อหา

          7) หากจะแสดงความคิดขัดแย้งผู้อื่น ควรมีวาทศิลป์ที่สุภาพและมีเหตุผล

          8) ตอบคำถามอย่างกระตือรือร้น ได้สาระ

ตัวชี้วัด/จุดประสงค์การเรียนรู้

1. อธิบายความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับหลักการพูดอภิปรายได้
2. วางแผนการพูดอภิปรายได้

การวัดผลและประเมินผล

1. ใช้คำถาม

2. สังเกตพฤติกรรม