1. จุดมุ่งหมายของการอภิปราย
1) เพื่อให้คนกลุ่มหนึ่งได้มีโอกาสร่วมแสดงความคิดเห็นแลกเปลี่ยนทัศนะกันอย่างมีเหตุผล
2) เพื่อค้นหาข้อเท็จจริงเกี่ยวกับปัญหาที่นำมาอภิปราย
3) เพื่อแลกเปลี่ยนความรู้ ความคิด และเหตุผลในเรื่องที่อภิปราย
4) เพื่อหาข้อยุติ ข้อวินิจฉัยในเรื่องนั้น ๆ
5) เพื่อเผยแพร่ความรู้ ข้อเสนอแนะที่เกิดจากการอภิปรายสู่สาธารณชน
2. บทบาทผู้ดำเนินการอภิปราย
ผู้นำการอภิปราย
1) ประสานงาน นัดหมายผู้อภิปราย วางแผนล่วงหน้า แจ้งกำหนดการ จุดประสงค์ โครงเรื่อง เนื้อหา
วิธีอภิปราย สถานที่ เวลา และอื่น ๆ
2) กล่าวนำการอภิปราย บอกสาเหตุที่นำเรื่องนี้มาอภิปราย ความหมายขอบเขตของเรื่องใช้เวลา
เท่าใด รอบแรกผู้อภิปรายพูดคนละกี่นาที รอบสองกี่นาที ผู้ฟังมีเวลาซักถามกี่นาที ฯลฯ
3) กล่าวแนะนำผู้ร่วมอภิปรายตามลำดับ ชื่อ ตำแหน่ง ความสามารถ แนะนำตนเองเป็นคนสุดท้าย
บอกเฉพาะชื่อและนามสกุล
4) กล่าวนำประเด็นที่จะอภิปรายเพื่อให้ผู้ฟังและผู้ร่วมอภิปรายเข้าใจตรงกัน
5) เชิญผู้ร่วมอภิปรายแสดงความคิดเห็น ผู้ดำเนินการอภิปรายบันทึกประเด็นสำคัญไว้สรุปและ
เชื่อมโยงให้ผู้ร่วมอภิปรายคนถัดไปสามารถพูดต่อได้จนครบทุกคน
6) ช่วยสร้างบรรยากาศที่เป็นมิตร แก้ปัญหาเฉพาะหน้าตลอดการอภิปราย
7) สรุปท้ายอภิปราย เชิญผู้ฟังซักถามกล่าวสรุป ขอบคุณและปิดอภิปราย
ผู้ร่วมอภิปราย
1) ศึกษาเรื่องและจุดมุ่งหมายในการอภิปราย
2) ปรึกษาและวางแผนการอภิปรายร่วมกันระหว่างผู้ร่วมอภิปราย
3) เตรียมค้นคว้าข้อมูล เขียนโครงร่างการพูดล่วงหน้า
4) เตรียมสื่อ โสตทัศนูปกรณ์ล่วงหน้า
5) ใช้เวลาพูดให้เหมาะสม ตรงประเด็น ภาษาสุภาพ บรรยากาศเป็นมิตร แทรกอารมณ์ขัน
6) ขณะที่ผู้อภิปรายอื่นพูดตั้งใจฟังตลอด เพื่อเชื่อมโยงเนื้อหา
7) หากจะแสดงความคิดขัดแย้งผู้อื่น ควรมีวาทศิลป์ที่สุภาพและมีเหตุผล
8) ตอบคำถามอย่างกระตือรือร้น ได้สาระ
บทบาทผู้ฟัง
1) มีมารยาทในการฟัง ฟังอย่างตั้งใจตลอดการอภิปราย
2) ให้เกียรติผู้อภิปราย ต้องปรบมือเมื่อผู้ดำเนินการอภิปรายแนะนำผู้ร่วมอภิปราย ผู้อภิปราย
แต่ละคนพูดจบ และเมื่อการอภิปรายจบสิ้น
3) จดบันทึกสาระความรู้ขณะฟัง แสดงถึงความใฝ่รู้ของผู้ฟัง
4) ขณะฟังคิดตามไปด้วย ไม่แสดงอาการเบื่อหน่าย ไม่นั่งหลับ ไม่คุย
5) ให้ความร่วมมือโดยการซักถามหรือแสดงความคิดเห็นอย่างเหมาะสม
1. ใช้คำถาม
2. สังเกตพฤติกรรม